İstanbul sözleşmesi Macaristan’da neden kabul görmedi

Avrupa Konseyi Bakanlar Kurulu Komitesi tarafından 7 Nisan 2011 tarihinde Strazburg’da onaylanan ve tam adı “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi” Macaristan’da karşılık bulmadı. Bunun sebebiyse cinsiyet eşitliği konularında Macar hükümetinin LGBT kanadına destek vermesi oldu.

Haber 7 yazarı Taha Dağlı, 2011’de imzaya açılıp, Macaristan’da kabul görmeyen İstanbul Sözleşmesinin neden Budapeşte yönetimi tarafından desteklenmediğini yazdı. 

İşte o köşe yazısı:

İSTANBUL SÖZLŞEMESİ MACARİSTAN’DA NEDEN KARŞILIK GÖRMEDİ

Macaristan parlamentosu, İstanbul Sözleşmesi karşıtı deklarasyonu kabul etti. Peki bu ne anlama geliyor?

İstanbul Sözleşmesi Avrupa Konseyi tarafından 2011’de imzaya açılmıştı.
Macaristan hükümeti de 2014 yılında bu sözleşmeyi imzalamış ancak parlamentonun onayına sunulmamıştı.

Macaristan’da koalisyon ortağı Hristiyan Demokratlar, hükümete “sözleşmeyi onaylamayın” diye çağrıda bulundu, bu çağrısını da bir deklarasyonla meclise sundu.
İşte o deklarasyon parlamentoda kabul edildi.

Macaristan’da başbakan Victor Orban, Macar Yurttaş Birliği partisinin lideri.
Koalisyon ortakları ise Hristiyan demokratlar.
İstanbul sözleşmesinin meclisten geçmesine karşı çıkıyorlar ancak iktidar böyle düşünürken, muhalefetin tavrı tamamen farklı.

Muhalefet kadın hakları konusunda endişeli, kadına şiddetin arttığından ve hükümetin buna engel olamadığından yakınıyor bu nedenle sözleşmenin yürürlüğe girmesini savunuyor.
İktidar ise “kadına şiddet sorununu uluslararası sözleşmeler yerine kendi iç bünyemizde, kendi kanunlarımızla çözebiliriz” diyor.

Muhalefet kanadındaki 3 partiden özellikle kadın milletvekilleri, parlamentodaki oturum öncesi ve sonrasında protesto düzenledi. Muhalif vekiller, İstanbul sözleşmesine karşı çıkan deklarasyonun kabul edilmesini kınadılar.

Macaristan’da Hristiyan demokratlar sözleşmeye neden tepkili?
Bunun iki sebebi var.
Birincisi cinsiyet meselesi yani LGBT’yi destekleyen maddeler.
Hristiyan Demokratlar, aile yapısını bozuyor diye buna şiddetle karşı çıkıyor.
Aslında bu sadece Macar muhafazakarlarla sınırlı değil, Almanya’da da durum aynı hatta İngiltere’de de. Sözleşmenin dışındaki ülkelerden ABD’de Trump’ın en büyük destekçisi olan Evanjelistlerin de bu tarz girişimlere karşı sert tepkileri oluyor.

İkinci nedene gelince, o da Macaristan’ın göç politikalarıyla alakalı.
İstanbul sözleşmesindeki bir maddede cinsiyet üzerinden iltica hakkı tanıyan bir hüküm var.
İşte Macarlar, asıl bu konuya fena halde takıldılar.
Çünkü o madde, aile içi şiddet mağdurlarıyla cinsel tercihleri nedeniyle mağdur olanlara iltica hakkı veriyor.

Yani mesele sadece Macaristan’da eşcinsellere destek verilmesi değil bir başka ülkedeki eşcinsellere de kapının açılıyor olması.
Macaristan’da Hristiyan demokratlar, “ülkenin göç politikalarına kesinlikle karşı bir durum oluşturuyor” diye sözleşmeyi reddediyorlar.
Deklarasyonu da daha ziyade göçle alakalalı bu konu üzerine inşa etmişler.

Macaristan’ın 2015’teki Suriyelilere yönelik tavrı çok sertti. Sınırlar kapatılmış, göçmenler günlerce kapıların önünde bekletilmişti.
Kucağında çocuğunu taşıyan Suriyeli babaya çelme takan da Macar bir kadın kameramandı.

Sonrasında Macar hükümeti göç konusundaki en ağır tedbirleri uygulamaya aldı bu konuda da büyük bir mücadele veriyor. Türkiye’nin Suriyeliler konusunda desteklenmesini de AB içerisinde en çok dile getiren ülke.
İstanbul Sözleşmesinde eşcinsellere tanınan iltica hakkı, ülkesinde savaş şartlarında dahi göçmen görmek istemeyen Macaristan’ın canını fena halde sıkıyor.